خانواده همان مأمنی است که وقتی خسته، پریشان و یا سرگشته ایم به آن پناه میبریم. مجموعه امنی از افراد و روابط که برایمان پر از راحتی و آرامش است. اما چه اتفاقی برایمان میافتد اگر این مجموعه خود، پریشان و بیمار شود. انگار پناه خود را از دست دادهایم و حتی گاهی برای رسیدن به آرامش از آن فرار میکنیم.
مشکلات خانوادگی امری غیرطبیعی و نامعمول نیستند ولی توانمندی هر خانواده برای رویارویی با چال ها و حل و فصل آنها با هم متفاوت است. گاهی خانواده قادر به رفع مشکل است و گاهی نیز نمی تواند با چالش پیش آمده به شیوه ای سازنده برخورد کند.
خانواده فقط مجموعه ای از افراد نیست که با هم نسبت سببی و نسبی دارند بلکه مجموعه ای پیچیده از روابط بین این افراد را نیز شامل میشود.
خانواده درمانی شکلی از روان درمان گروهی است که بر بهبود روابط و رفتارهای درون خانواده تمرکز دارد. از خانواده درمانی می توان در شرایطی مانند یک تغییر جدید یا یک شرایط پزشکی ویژه، چالشهای سالمندی، سوگ و یا اختلاف بین اعضای خانواده کمک گرفت.
برای درمان مشکل روان فرد نیز میتوان از خانواده درمانی استفاده کرد. در این شیوه روان درمانگر با به کارگیری تکنیک های خانواده درمانی به حل مشکلات سلامت روان و رفتار فرد در بستر خانواده میپردازد. برای مثال خانواده درمانی در درمان بیاشتهایی عصبی (انورکسیا) با کمک همه و یا چند نفر از اعضای خانواده صورت میگیرد.
خانواده درمانی توسط روانشناسان یا مشاورانی انجام میگیرد که دارای تخصص و تجربه لازم در زمینه خانواده هستند. آنها با گذراندن دوره های تخصصی مرتبط و تجربه بالینی در این کار تبحر پیدا کردهاند.
انواع خانواده درمانی کدامند؟
انواع مختلفی از روش های خانواده درمانی وجود دارند که در هدف های درمانی، مدت درمان و تکنیک ها با هم متفاوت اند. در انتخاب نوع درمان، شرایط و نیازهای معین هر خانواده باید مورد توجه قرار گیرد. خانواده درمانگر ممکن است برای رسیدن به بهترین نتیجه درمان، چند روش درمانی متفاوت را با هم تلفیق کند. برخی از این روش ها عبارتند از؛
- خانواده درمانی کارکردی
- زوج درمانی و مشاوره ازدواج
- خانواده درمانی استراتژیک
- خانواده درمانی ساختاری
- خانواده درمانی سیستمی
همچنین آموزش روانشناختی بخش مهمی از درمان مشکلات خانواده است. در این روش روانشناس درباره سلامت روان افراد خانواده مطالبی را آموزش میدهد که شامل اطلاعاتی پایهای در زمینه شرایط، علل، درمان و پیش آگهی مشکل است.
در چه مشکلاتی می توان از خانواده درمانی استفاده کرد؟
خانواده ها به دلایل مختلفی ممکن است درمان را آغاز کنند. مشکلاتی که خانواده درمانی میتواند به درمان آنها کمک کند عبارتند از؛
- روابط متشنج میان اعضای خانواده
- استرس
- خشم
- مشکلات ارتباطی
- تروما
- سازگاری با بیماری حاد یا مزمن یکی از اعضای خانواده ( نظیر سرطان، ام اس، دردهای مزمن)
- مرگ یک عزیز یا سوگ
- طلاق یا مشکل در روابط عاطفی
- سازگاری با تغییرات ناگهانی مانند بیکار شدن یا مهاجرت
همچنین همانطور که قبلا بیان شد، از خانواده درمانی میتوان در درمان مشکلات روانشناختی یکی از اعضای خانواده نیز استفاده کرد. در درمان اختلالهایی مانند اضطراب، وسواس، اختلال خوردن، افسردگی، دوقطبی، اختلال شخصیت، اسکیزوفرنیا و سوء مصرف مواد در فرد می توان از خانواده درمانی بهره برد.
پیدا کردن خانواده درمانگر مناسب، بسیار زمانبر و گاهاً مشکل است. کلینیک مکث مجموعهی کاملی از خدمات روان درمانی فردی تا خانواده درمانی را برای شما فراهم کرده است. در صورتی که شرایط یا مشکلی خانواده شما را تحت تاثیر قرار داده و کارکرد خانواده یا هر یک نفر از اعضای آن را مختل کرده است، می توانید با مکث تماس بگیرید.